Czy za niewdrożenie pracowniczego ESG grożą sankcje?

• zapobieganiem dyskryminacji w miejscu pracy i zapewnieniem równych szans,
• zapewnieniem pracownikom stabilności zatrudnienia,
• równowagą między pracą a życiem prywatnym pracowników,
• ułatwieniami adaptacji pracowników w miejscu pracy,
• wyrównaniem wynagrodzeń kobiet i mężczyzn za tę samą pracę,
• wolnością zrzeszania się pracowników,
• bezpiecznymi i higienicznymi warunkami pracy.

Oczywiste jest, że kapitał ludzki stanowi kluczowe ogniwo w każdym przedsiębiorstwie i organizacji. Z tego też powodu konieczne jest wdrożenie zasad, polityk i strategii, które zapewnią odpowiednie warunki rozwoju dla pracowników – w oparciu o odpowiedzialne zarządzanie.

Pracownicze ESG odnosi się bezpośrednio do praktyk i polityk w przedsiębiorstwie, które dotyczą pracowników i są zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju. Wsparcie pracowników powinno być ważnym elementem działalności biznesowej w przedsiębiorstwie, które wdraża zasady zrównoważonego rozwoju z zakresu ESG.

Patrząc na strategię ESG z punktu widzenia pracowniczego, w głównej mierze należy się skupić na obszarze społecznym, a także ładu korporacyjnego.

Wdrażanie strategii ESG

Proces wdrażania przez przedsiębiorstwa strategii ESG jest wieloetapowy. Wymaga zaangażowania na wielu poziomach danej organizacji.

Głównym elementem w całym łańcuchu procesu wdrażania strategii ESG jest raportowanie. Kwestie regulujące raportowanie w zakresie zrównoważonego rozwoju zostały ujęte w dyrektywie CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive nr 2022/2464 z 2002r).

Obowiązek raportowania jest jedną z kluczowych kwestii w strategii ESG. Raporty są swego rodzaju sprawozdaniem z działalności przedsiębiorstwa w zakresie przestrzegania ESG. Pozwalają przedsiębiorcom i innym organizacjom zaprezentować swoje działania dotyczące zakresu czynników ESG – tj. kwestii środowiskowych, społecznych oraz ładu korporacyjnego.

Kto weryfikuje przestrzeganie zasad ESG

Kontrola poprawności przestrzegania zasad ESG może odbywać się na wielu płaszczyznach i przez różne podmioty w zależności od kontekstu i celu. Mogą być nimi np.:

• potencjalni kontrahenci,
• inwestorzy i akcjonariusze,
• agencje ratingowe,
• pracownicy,
• urzędy państwowe,
• organy regulacyjne,
• firmy audytorskie.

Mając na uwadze powyższe należy podkreślić, że nie tylko administracja państwowa jest podmiotem kontrolnym w przypadku ESG. Jednym z pierwszych weryfikatorów zaangażowania przedsiębiorstwa w zapewnienie zatrudnienia umożliwiającego dobre, bezpieczne warunki pracy, dostosowane do indywidualnych potrzeb pracowników, oferujących rozwój ich kompetencji zawodowych, łatwą adaptację w środowisku pracy, stabilność zatrudnienia oraz pracę pozostającą w zgodzie z polityką work-life balance, będzie zawsze rynek pracy i kontrahenci danej firmy.

Skutki niewdrożenia pracowniczego ESG

Unia Europejska nie narzuciła krajom członkowskim jednolitego poziomu sankcji, jakie będą nakładane na przedsiębiorstwa, które nie spełnią obowiązku raportowania i zgłaszania danych niefinansowych zgodnie z dyrektywą CRSD.

Każdy kraj członkowski ma prawo ustalić własny poziom kar za naruszenia w tym obszarze. Skutki te można jednak przyporządkować do kilku grup.

a) Kary, które mogą nakładać organy państwowe

Unormowanie, jakie dokładnie sankcje będą wprowadzone za niezgłaszanie danych niefinansowych zgodnie z CSRD, nie doczekało się jeszcze jednoznacznego opracowania. Regulacje prawne w tym temacie będą się pojawiać wraz z zaawansowaniem prac związanych z implementacją wymienionej dyrektywy.

Na dzisiaj wiadomo, że informacje o zrównoważonym rozwoju będą stanowić część sprawozdania z działalności. Co za tym idzie, dane z raportów niefinansowych będą traktowane na równi z finansowymi.

Obecnie w Polsce sankcje za niesporządzanie sprawozdania z działalności znajdują się w ustawie o rachunkowości (art. 79). Ustawa ta przewiduje katalog sankcji takich jak: grzywna i kara ograniczenia wolności do 2 lat. O wysokości kary decyduje sąd.

b) Straty reputacyjne

Należy jednak pamiętać, że poza sankcjami przewidzianymi stricte przepisami prawa, są także inne konsekwencje, które nie są tak wymierne jak kary nałożone przez system państwowy, ale także bardzo dotkliwe dla przedsiębiorstw.